Waarom test mijn paard me uit?
In de vorige post kon je lezen hoe belangrijk het is om in je lichaamstaal bewust om te gaan met je aandacht en hoeveel het vertelt over je eigen leiderschap.
Ik denk dat iedereen het wel herkent als ik vertel dat paarden in de nabijheid van een mens, meteen uitzoeken hoeveel kwaliteiten en leiderschap je hebt of kunt waarmaken. In de volksmond wordt dan wel eens gezegd: “mijn paard test me uit.” Persoonlijk vind ik dit een wat negatieve klank hebben omdat het snel uitlokt om in winnen en verliezen te gaan denken. Hier heeft het gelukkig niets mee te maken.
Een hoge positie wordt weinig geambieerd
Vaak wordt er gedacht dat een paard dit doet omdat hij zélf graag het leiderschap wilt hebben, maar dat is in de meeste gevallen niet zo. Tenzij je met een behoorlijk kaliber hengst werkt – en dan nog – zijn er eigenlijk maar weinig paarden die deze hoogst in rang staande positie werkelijk ambiëren. Zo’n positie heeft meer nadelen aan stress en verantwoordelijkheid, dan het voordelen heeft namelijk. Dus enkel de paarden die dit mentaal aankunnen verkrijgen uiteindelijk zo’n positie.
In de natuur geldt dat hoe meer kwaliteit je hebt, hoe hoger je in deze rangorde komt. Logisch, want degene met de beste kwaliteiten, kan het beste voor het voortbestaan zorgen van de groep. Dat is ook de reden waarom de hoofdinitiatieven altijd bij de alfa’s liggen en waarom ze de onverdeelde aandacht hebben op het moment dat ze tot handelen of actie overgaan.
Als je ziet hoeveel harmonie en ruimte er is voor de ontwikkeling van elk individu binnen natuurlijke harems, waarom zou je dan die hoogste positie willen? Ontwikkelen binnen de veiligheid van de groep, is een zoveel makkelijkere weg dan de verantwoordelijkheid hebben over alle levens van die groep. Leiderschap heeft misschien enkele voordelen, maar het heeft tegelijkertijd een hoge kostprijs. Het staat voortdurend ten dienste van het grotere geheel en het vraagt zoveel meer draagkracht.
Dus de mate waarin een paard leiderschap op zich kan en wilt nemen, verschilt van paard tot paard. Maar in mijn ervaring: zelfs paarden die zeer veel eigen kwaliteiten hebben, geven je graag het leiderschap als jij er meer hebt. Zelfs hengsten. Want in die leidpositie als mens kun je hun zoveel bieden aan ontwikkeling en inspiratie. Hier wordt zelf een stevig kaliber hengst warm voor. Maar natuurlijk, afhankelijk van het paard dat je tegenover je hebt zal je dan meer of minder kwaliteit moeten leren ontwikkelen.
Een paard dat in jou nabijheid van alles uittest is dus alleen omdat hij wilt weten wie jij bent en wat je voor hem kunt betekenen. Hij wilt weten of jij de meeste kwaliteiten hebt om die leiderschapsverantwoordelijkheid waar te maken of dat hij dat moet doen? Is het duidelijk, dan verdwijnt dit gegeven. Is het niet duidelijk, dan moet hij hiermee doorgaan TOT hij het wel weet. Dus de duur ervan bepaal je zelf. Of beter gezegd, wordt bepaald door de waterdichtheid in jouw authentieke essentie.
Tijd is cruciaal
Voor een paard is het ook belangrijk om METEEN te weten wie waar in de rangorde staat. Want stel je even voor dat er over 5 minuten een wolf uit de struiken komt, dan kan je natuurlijk niet nog even rond de tafel gaan zitten met de vraag: “hé, wie van ons twee gaat dit nu oplossen?” Nee, het moet meteen helder zijn. Dit is geheel onpersoonlijk. Het valt eerder in de categorie: levens-essentieel.
Omdat paarden dus weinig van nature die hoogste positie ambiëren (met uitzondering van de hengst omwille van voortplantingsrechten) hopen de meeste paarden dan ook dat JIJ degene bent die meer kwaliteiten heeft, want dat geeft hun een hoop minder innerlijke stress. Veel paarden in onze mensen gecreëerde omstandigheden kunnen deze hoge vorm van verantwoordelijkheid helemaal niet aan. Als je alleen al kijkt naar hoeveel wij verandert hebben in bloedlijnen en opvoedingsomstandigheden, dan is het basisfundament van onze paarden al zoveel minder ontwikkelt.
De meeste paarden krijgen het naar zich toe geschoven door onduidelijkheden in onze lichaamstaal of in ons gedrag (zie de vorige post) waardoor er voor hun geen keuze meer bestaat. Maar als deze verantwoordelijkheid meer is dan het paard psychisch kan dragen, creëert dit heel veel innerlijke stress.
Meer verantwoordelijkheid dan je aankan
Deze stress brengt vervolgens een waaier van uiteenlopende reacties met zich mee. Het ene paard wordt hiervan angstig, het andere paard wordt onzeker, een derde sluit zich af en een vierde wordt misschien opstandig. Al deze gedragingen vallen bij mij nog steeds niet onder de noemer van traumapaarden, dit is gewoon een innerlijke onbalans ten gevolge van onheldere communicatie en stress. Het verdwijnt ook als sneeuw voor de zon als mensen weer een taal gaan spreken die het paard begrijp.
Het meerendeel van de paarden die door ons mensen dominant genoemd worden, zijn dit vaak niet. Het zijn grotendeels paarden die in verzet zijn. Die het ergens niet mee eens zijn. Grote onrustige gedragingen, veroorzaakt door onduidelijkheden, met een intens verlangen naar innerlijke rust.
Veel miscommunicatie komt niet door onwil van de mens, wel door onvoldoende bewustzijn van de essenties in de taal en psyche van het paard.
Slotconclusie
De meeste paarden verlangen naar een mens die hun helderheid kan bieden, een eerlijke en afgestemde omgang, die hun uitdaagt tot ontwikkeling, veiligheid biedt, verantwoordelijkheid neemt, en die hun ziel ongeschonden in handen houdt. Want de psyche van paarden is kwetsbaar, dat is de keerzijde van de immense puurheid die ze in hun meedragen. Het is aan ons om dit intact te houden. Om het te zien, om het te begrijpen en om voldoende zelfbewustzijn en zelfbeheersing te leren ontwikkelen zodat we er op een goede manier mee om kunnen gaan. Vele gedachten en interpretaties over paarden omtrent leiderschap zijn gebaseerd op angst of onmacht, een innerlijke vrees om de controle te verliezen, een angst dat de relatie ontspoort of een bepaald gedrag niet meer terug te draaien is. Toch is dit zelden het geval, want voor alle problemen die opduiken zijn er altijd oplossingen.
Leiderschap is geen handeling, het is geen systeem, geen trucje, geen rol. Het is een authentieke kwaliteit die groeit in jezelf. De enige manier om je paard een waarachtige kwaliteit te bieden in de samenwerking is door JEZELF deze kwaliteit te geven in het leven. Terug te gaan naar je eigen essentie. Hoe meer je deze bereikt, hoe meer je ervaart dat je niet een geheel andere diersoort tegenover je hebt, maar dat er meer dingen universeel zijn dan je denkt.
Wil je nog meer lezen over dit onderwerp? Lees dan Natuurlijk Leiderschap met paarden: wat zijn leiderschapskwaliteiten?